TRAWA CYTRYNOWA,
PALCZATKA CYTRYNOWA (Cymbopogon citratus) gatunek
trawy z rodziny wiechlinowatych. Jest uprawiana szeroko w krajach
śródziemnomorskich. W Azji południowej i Afryce dostarcza olejku cytronelowego
zawierającego cytral. Używany on jest w przemyśle perfumeryjnym i w medycynie.
W Azji południowo-wschodniej, skąd pochodzi, jest stosowana do przyrządzania
napojów i zup. Często dodawana jest do herbaty lub zaparzana jako osobny napój.
Roślina ta dzięki swym właściwościom smakowym znakomicie zastąpi cytrynę
dodając smaku i wyrazu naparom herbacianym, deserom czy nawet daniom obiadowym.
Z jej pomocą przyprawiać można np. zupy, potrawy kuchni azjatyckiej, marynaty
czy sałatki. W Ameryce Południowej napar przygotowywany z trawy cytrynowej jest
popularnym napojem odświeżającym, znanym także ze swych właściwości leczniczych
– łagodzi bowiem problemy żołądkowe.
Badania prowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Ben Guriona w Beer Szewie
(Izrael) udowodniły, że trawa cytrynowa posiada niezwykłe właściwości
antynowotworowe. Powoduje ona bowiem apoptozę (zaprogramowaną śmierć) komórek
nowotworowych! Badacze wykazali, że wystarczy regularne parzenie jednego grama
trawy cytrynowej w filiżance herbaty by uzyskać profilaktyczny efekt. Za efekt
ten odpowiedzialny jest cytral wchodzący w skład trawy cytrynowej (obecny także
w melisie i werbenie cytrynowej).
Najbardziej aromatyczną częścią palczatki jest bulwa, którą należy rozgnieść,
aby wydobyć całą głębię smaku i zapachu. Ma niezwykły smak i aromat,
przypominający cytrynę, ale bez jej kwaskowatości, za to z nutą imbiru. Napar z
trawy cytrynowej jest popularnym napojem odświeżającym. Ma on przyjemny,
cytrynowy smak i aromat, zwiększa zdolność koncentracji i rozjaśnia umysł.
Nalewka i napar z palczatki cytrynowej działają przeciw depresyjnie,
usprawniają procesy kojarzenia, zapamiętywania i postrzegania, znoszą nerwice
wegetatywne. Pobudzają wydzielanie soków trawiennych, krążenie krwi i
rozgrzewają ciało. Mają silne właściwości bakteriobójcze, przeciwzapalne, przeciwgrzybicze
i antyoksydacyjne. Wykazano, że citronellol wchodzący w skład trawy cytrynowej
rozszerza naczynia krwionośne obniżając ciśnienie krwi. Trawa cytrynowa
zastosowana na skórę zmniejsza wydzielanie łoju, odświeża, znosi zapach potu.
Nalewka z tego gatunku trawy jest dobra w leczeniu opryszczki. Preparaty z
palczatki wykorzystywane są w przypadku stanów zapalnych gardła, jamy ustnej,
krtani i oskrzeli i zatok.
Trawa cytrynowa nadaje potrawom charakterystyczny lekko cytrynowy smak.
Najczęściej stosujemy ją przyrządzając specjały z kuchni orientalnej lub
śródziemnomorskiej. Doskonale nadaje się jako dodatek do zup, ryb, drobiu,
marynat z warzyw, dressingów do sałatek, dżemów, napojów i sorbetów, sosów, a
także do herbaty.
Trawę cytrynową można przechowywać zdecydowanie dłużej niż cytrynę, a także bez
trudu zabrać ze sobą w podróż!
Opracowanie Krzysztof Kuźniewski