MIĘTA (Mentha) rodzaj
roślin z rodziny jasnotowatych o silnym charakterystycznym zapachu. Występuje
głównie w strefie umiarkowanej półkuli północnej. Znanych jest ok. 40 gatunków
(oraz duża ilość mieszańców międzygatunkowych), z czego w Polsce występuje
dziewięć. Najbardziej znana to mięta pieprzowa Mentha piperita (ang.
peppermint), z której pozyskiwany jest olejek miętowy zawierający mentol,
wykorzystywany w przemyśle perfumeryjnym, farmaceutycznym, spożywczym i
tytoniowym. Liście mięty zielonej Mentha spicata(ang. spearmint), używane są
jako przyprawa a także jako dodatek aromatyzujący do gumy do żucia i past do
zębów. Rośliny z rodzaju mięta były używane już w starożytnych Chinach i
Egipcie. Kwitnie od lipca do sierpnia, lubi gleby świeże, dość ciężkie, w miarę
wilgotne.
Surowcem zielarskim są liście, w skład których wchodzą: olejek miętowy (a w
nim: mentol, mentofuran, menton, octan mentolu, walerianian mentolu, felandren,
pinen, cyneol, piperyton, jasmon, garbniki i flawonoidy), kwas askorbinowy,
karoten, rutyna, apigenina, betaina, kwas oleanowy i ursulowy. Zawiera także
witaminę C i A oraz żelazo, wapń, potas i magnez.
Mięta pobudza czynności trawienne żołądka i poprawia apetyt, może być stosowana
jako środek wiatropędny i żółciopędny. Polecana jest w skurczach żołądka, kolce
jelitowej, chorobach wątroby i dróg żółciowych. Ze względu na działanie
uspokajające pomocna jest w leczeniu bezsenności, migreny, nerwobóli i drgawek
nerwowych. Działa rozkurczowo na mięśnie gładkie. Badania potwierdziły
skuteczność mięty w łagodzeniu objawów zespołu jelita drażliwego. Ma
właściwości dezynfekujące i lekko znieczulające. Napar z mięty używany jest do
płukania ust w stanach zapalnych jamy ustnej oraz dla odświeżenia oddechu.
Można stosować do inhalacji przy nieżytach oskrzeli i gardła. Stosowana również
bywa w leczeniu przeziębienia, rozrzedza śluz oraz działa łagodząco na bolące
gardło. Mięcie przypisywane są właściwości magiczne. Jej napary zgodnie z
wierzeniami ludowymi są w stanie odgonić złe myśli.
Zastosowanie w kuchni. Stosowana bywa jako przyprawa podczas gotowania potraw,
ze względu na przyjemny smak i aromat. Świeże listki dobrze komponują się z
deserami (lody, owoce, czekolada), można je dodawać do sałatek, dipów, sosów,
twarogu, pierogów a także ryb i farszów mięsnych.
Opracowanie Krzysztof Kuźniewski