GOTU KOLA,
WĄKROTKA AZJATYCKA (Centella asiatica, Hydrocotyle asiatica) jest rośliną
z rodziny selerowatych. Występuje w większości krajów tropikalnych i
subtropikalnych na terenach podmokłych i bagnistych. W Chinach znana już od
2000 lat i stosowana na różne dolegliwości jako eliksir życia, regularnie
stosowana miała opóźniać procesy starzenia. Legenda głosi, że starożytny
chiński zielarz, który regularnie przyjmował Gotu Kolę żył ponad 200 lat. W
Indiach, Chinach i Indonezji wąkrotka azjatycka jest popularnym warzywem. W
Tajlandii z liści sporządza się sałatki, przygotowuje napój, w Bangladeszu
spożywa się razem z ryżem, w Malezji używane są do sałatki „ulam” razem z
anchois lub pastą z krewetek. Wyciągi z rośliny znalazły zastosowanie w
przemyśle kosmetycznym, do wyrobu kosmetyków przeciw zmarszczkom i
przeciwdziałających starzeniu się skóry.
W celach leczniczych wykorzystywane
jest ziele (część nadziemna rośliny). Jest jednym z najważniejszych ziół
stosowanych w celu poprawy funkcjonowania nerwów i komórek mózgowych. Poprawia
pamięć i funkcjonowanie procesów poznawczych, zmniejsza niepokój i lęk.
Stosowana do leczenia zaburzeń umysłowych, schorzeń skóry: wrzodów, egzemy,
łuszczyc, trądu a także w celu obniżenia gorączki, przeciw biegunce, w
miażdżycy tętnic (redukuje blaszki miażdżycowe), do leczenia ran. Hamuje
tworzenie się blizn i rozstępów. Wykazuje działanie grzybobójcze,
bakteriobójcze, przeciwutleniające i przeciwnowotworowe, zmniejsza ryzyko
choroby Alzheimera. Może zmniejszyć obrzęk i poprawić krążenie u osób z
żylakami. Poprawia mikrokrążenie u chorych na cukrzycę. Swoje działania
terapeutyczne zawdzięcza przede wszystkim triterpenowym saponinom, zawiera
również: astragalinę, kwercetynę, apigeninę, rutynę, kemferol, stigmasterol,
sitosterol i kwas azjatycki. Herbatę z suszonych liści możemy stosować trzy
razy dziennie. Nalewkę przyjmujemy (30% alkoholu) 30-60 kropli co odpowiada
łyżeczce do herbaty trzy razy dziennie. Kurację stosować do 6 tygodni, przerwa
2 tygodnie, gdy chcemy zioło zastosować ponownie. Można również przyjmować 3-4
świeże liście dziennie. Nie zaleca się stosować go kobietom w ciąży oraz osobom
z chorą wątrobą. Niektóre źródła podają, że przyjmowanie Gotu Koli może
zmniejszyć płodność.
Opracowanie Krzysztof Kuźniewski