Cyklantera

CYKLANTERA, CAIGUA, DZIKI OGÓREK (Cyclanthera pedata) jest rośliną jednoroczną z rodziny dyniowatych. Naturalnie występuje w Ameryce Południowej i Azji Południowej. W sprzyjających warunkach może dorosnąć do 4,5 m wysokości, dlatego należy zapewnić jej odpowiednią podporę. Lubi miejsca ciepłe, osłonięte od wiatru, słoneczne lub półcieniste podobnie jak jej krewniak ogórek. Smakowo również przypomina trochę ogórka, jeśli spożywana jest na surowo. Po ugotowaniu smak bardziej przypomina słodką paprykę. Preferuje gleby dobrze przepuszczalne, wilgotne. Do doniczek wysiewamy nasiona miesiąc przed wysadzeniem do gruntu. Jest wrażliwa na wiosenne przymrozki i chłód. Najlepiej wysadzać do gruntu już dobrze ogrzanego, zasilonego obornikiem lub kompostem w odległości ok.1 metra od następnej sadzonki. Pierwsze owoce zbieramy w sprzyjających warunkach po 45 dniach. Prawie cała roślina jest jadalna, młode owoce, gdy mają parę centymetrów spożywamy na surowo lub gotowane. Starsze (po usunięciu nasion) w środku puste podobnie jak papryka mogą być gotowane, pieczone, smażone, faszerowane i marynowane. Można je przechować w chłodnym miejscu minimum tydzień. Młode liście i pędy mogą być dodawane do sałatek. Z nasion sporządza się herbatkę pomocną przy zbyt wysokim ciśnieniu krwi. Inkowie wysuszone i skruszone nasiona używali na pasożyty jelitowe i do leczenia zaburzeń jelitowo-żołądkowych. Leczniczo największe znaczenie znalazły owoce cyklantery. Zawierają one w swoim składzie między innymi glikozydy flawonoidowe, saponiny triterpenowe, kwas galakturonowy, fenole, lipoproteiny, flawonoidy, lipidy, alkaloidy, sterole, terpeny, garbniki, witaminy i witeksynę. Wiele badań udowodniło, że cyklantera obniża poziom cholesterolu. Wystarczy przez 10 dni zjadać około 6 świeżych owoców lub wypijać 100 ml soku aby obniżyć ilość całkowitego cholesterolu powyżej 20%, a trójglicerydów o 35% . Cyklantera reguluje poziom cukru we krwi, czyści tętnice regulując krążenie krwi, łagodzi ból, działa moczopędnie, antyoksydacyjnie, hipotensyjnie, przeciwzapalnie, łagodzi zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Latem część świeżych owoców możemy wysuszyć a następnie sproszkować. Posłużą nam one zimą w celach terapeutycznych. Sproszkowane owoce możemy wymieszać z wodą lub sokiem i wypić. Nie stwierdzono żadnych działań niepożądanych ani interakcji z innymi lekami.

Opracowanie Krzysztof Kuźniewski