Pachnotka zwyczajna

PACHNOTKA ZWYCZAJNA (Perilla frutescens) jest jednoroczną rośliną oleistą z rodziny jasnotowatych. Pochodzi z górzystych terenów Indii i Chin. Do Japonii i Korei dotarła ok. VII wieku. Nazwa ta obejmuje dwie różne odmiany z tradycyjnych upraw w Azji Wschodniej. Perilla frutescens var. crispa dotyczy aromatycznych ziół liściastych znanych w Japonii pod nazwą Shiso. Druga odmiana Perilla frutescens var. frutescens lub var. japonica w kuchni koreańskiej znana jest pod nazwą dziki sezam lub liść sezamu. Liście obu odmian w zależności od formy mogą być zielone lub czerwono-purpurowe i wyglądają podobnie: szerokie sercowate i ząbkowane. Ząbki liści u odmiany Shiso są bardziej wyraźne i większe. Obie odmiany różnią się smakiem, zapachem i wielkością. Liść sezamu jest wyższy od Shiso. Zapach i smak jest kombinacją zapachu i smaku mięty, kopru, anyżku dla Shiso; mięty, anyżku, lukrecji i jabłka dla Liścia sezamu. Pachnotka jest uprawiana w Chinach, Japonii, Korei i Indiach. Z nasion otrzymuje się olej perilla wykorzystywany do celów technicznych, w kosmetyce i lecznictwie.
W tradycyjnej medycynie chińskiej stosowana jest od ponad 2000 lat. Wzmacnia system odpornościowy i pomaga złagodzić objawy przeziębienia, ma właściwości przeciwzapalne. Zawiera duże ilości kwasów tłuszczowych omega-3 i kwasu alfa-linolenowego. Liście pachnotki są bogate w wapń, żelazo, potas, błonnik, ryboflawiny oraz witaminy A i C.
W kuchni świeże liście pachnotki tradycyjnie dodaje się do potraw z ryb i owoców morza sashimi, sushi, stanowią bowiem odtrutkę na zatrucie toksynami z ryb. Liście można smażyć z czosnkiem i warzywami lub w cieście z mąki i jaj. Można użyć jak sałaty do zawijania wokół ryżu i ryby lub kawałków grillowanego mięsa. Liść sezamu można marynować z dodatkiem sosu sojowego, sezamowego, octu, czosnku i dużo chili w proszku(kimchi). Suszone liście można dodawać do herbaty. Nasion pachnotki używa się w Korei podobnie jak nasiona sezamu. Sadzone w ogródku przy domu na wsi koreańskiej mają odstraszać koty, psy, kozy i króliki, które nie lubią zapachu pachnotki. Liście koreańskiej pachnotki pomagają zrównoważyć siły yin i yang i utrzymać je w ciągłej harmonii.

Opracowanie Krzysztof Kuźniewski